Nowa ustawa o VAT zmieniła zasady rozpoznawania momentu powstawania obowiązku podatkowego. Przy tej okazji pojawia się pytanie o to, czy ma zastosowanie dotychczasowe orzecznictwo dotyczące anulowania faktur.
Kwestia anulowania faktur wystawionych przez podatnika nie została precyzyjnie uregulowana w nowej ustawie o VAT. Podobnie w poprzedniej wersji ustawy zabrakło regulacji w tym zakresie. Zasady zostały określone w zebranym w czasie ubiegłych lat bogatym orzecznictwie sądów oraz Izb Skarbowych.
Orzecznictwo dopuszczało sytuacje, w których przedsiębiorca mógł anulować fakturę. Było to możliwe, o ile łącznie spełnione były następujące warunki:
- faktura nie trafiła do obrotu prawnego (nabywca jej nie odebrał),
- faktura nie odnosiła się do faktycznego zdarzenia gospodarczego (jeśli było inaczej, konieczne było wystawienie stosownej korekty, anulowanie zaś było niezgodne z prawem),
- na anulowanej fakturze wystawca wprowadził adnotację o jej anulowaniu,
- wystawca faktury zachował oryginał i kopię anulowanej faktury.
Jak było do 2013 r.
Do 31 grudnia zasada ogólna wiązała obowiązek podatkowy z datą wystawienia faktury. W przypadku anulowania dokumentu, nie stanowił on podstawy do zapłaty podatku VAT od zawartych w nim kwot. Tym samym nie należało uwzględniać takiej faktury w deklaracjach. Dokument nie stanowił też podstawy do opodatkowania firmy podatkiem dochodowym. W przypadku, gdy jednak podatnik zapłacił podatki od anulowanej faktury, należało w drodze korekty odpowiednio zmniejszyć podatek należny, wskazując okres rozliczeniowy, w którym został popełniony błąd. Dodatkowo należało dokonać korekty w rejestrach sprzedaży. O ile dokument spełniał przytoczone powyżej warunki, podatnik miał prawo go anulować.
Jak jest od stycznia tego roku…
Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z nowymi przepisami obowiązek podatkowy związany jest z transakcją, a nie z wystawieniem faktury. Co za tym idzie, jeśli faktura dokumentuje nieistniejącą transakcję, to obowiązek podatkowy w ogóle nie powstaje. Warto przypomnieć, że obecnie, po zmianie ustawy o VAT, podatnik może wystawić fakturę nawet 30 dni przed zdarzeniem gospodarczym. Faktura jednak nie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego. Jeśli zatem zachodzi konieczność anulowania obowiązku podatkowego, należy udokumentować, że nie doszło do transakcji, z tytułu której taki obowiązek miałby powstać. W tym kontekście anulowanie błędnych faktur ma jedynie wymiar porządkowy. Powstaje zatem wątpliwość, czy niewprowadzenie faktury do obiegu musi być nadal kryterium uprawniającym do jej anulowania.
Źródło: http://blog.sage.com.pl
